ex libris Književne veze Valjeva i Pančeva Zdravko Ranković

podnaslovi } Književne veze Valjeva i Pančeva Taj pregled započinjemo podatkom Jedan rad je posvećen ratnom zatočeništvu

Jedan rad je posvećen ratnom zatočeništvu

u manastiru Vojlovici kraj Pančeva patrijarha Gavrila Dožića i vladike Nikolaja Velimirovića. Vladika je u tom manastiru bio od decembra 1942. do septembra 1944. i za to vreme ispunjavao jednu svesku pesmama, razmišljanjima, porukama i savetima ilustrujući ih „crtežima, likovima, ornamentima, cvetićima bojenim drvenim bojicama”. Sveska je u celini objavljena u časopisu „Sveti knez Lazar” (1993-95). U Vojlovici je napisao i žitije apostola Vartolomeja i Molbeni kanon i molitvu presvetoj Bogorodici Vojlovačkoj.
U Valjevu je od jeseni 1944. do jula 1946. kao gimnazijski profesor književnosti radio Pančevac Radoslav Josimović. Pisao je za to vreme u „Napredu”, između ostaloga, o knjigama i pozorišnim predstavama) i držao javna predavanja o političkim i književnim pitanjima.
Na književnim priredbama u Pančevu učestvovali su Desanka Maksimović, Vera Kolaković, Nenad Daković, Milovan Danojlić, Milutin Lujo Danojlić, Radovan Beli Marković, Radmila Lazić, Matija Bećković... Slaven Radovanović je objavljivao u časopisu „Sveske”.
„Književna topografija Pančeva” pominje na više mesta Živoslava Miloradovića, nekadašnjeg glavnog urednika lista „Pančevac”, sada stalnog saradnika u Reviji „Kolubara”.
Ovim pregledom samo je skiciran pregled književnih veza Valjeva i Pančeva. Novi doprinos u tom pogledu mogla bi dati buduća „Književna topografija Valjevskog kraja”.